
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada PDF
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada PDF: On this page, I’ve shared BA second Semester Economics subject notes in the Kannada language. These notes are based on the State Education Policy (SEP).
1️⃣ Introduction and National Income Accounting
2️⃣ Classical and Keynesian Macroeconomics
3️⃣ Money, Interest and Monetary Policy
4️⃣ IS-LM Analysis and Aggregate Demand
In the second semester, you’ll study the “Macro Economics,” which consists of five units covering basic definitions of Macroeconomics.
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada (Chapter 1)
In this section, you’ll find notes from the 1st chapter of the BA 2nd Semester Economics book in Kannada. This chapter (unit) covers
Introduction and National Income Accounting
- Nature of Macroeconomics and its significance.
- Indicators of Macro Economic Activity: Stock and flow variables.
- Measurement of Macro Variables and Economic Performance:
- National Income Accounting – Important Concepts: GNP, GDP, NNP, NDP, NI, PI, DPI.
- Real GDP versus Nominal GDP.
- GDP deflator.
- Methods of estimating National Income: Expenditure Method, Income Method, Value added or Net Product method.
- Difficulties in National Income Accounting.
- Trends in GDP in India.
- GNP and Quality of Life.
- Net Economic Welfare and Green Income.
ಪರಿಚಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ ಲೆಖಾಕಾರನಿಕೆ (Introduction and National Income Accounting)
ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ (Nature of Macroeconomics and its Significance)
ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವು ಒಟ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಪತ್ತು, ಉದ್ಯೋಗ, ಹಣದುಬ್ಬರ, ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಯಂತಹ ವಿಶಾಲವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕೀನ್ಸ್ (John Maynard Keynes) ಅವರ ತತ್ವಗಳು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿವೆ.
ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವು ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಸರಕಾರದ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಸೂಚಕಗಳು (Indicators of Macro Economic Activity)
ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಆರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ನಿಯತಾಂಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ:
- ಸ್ಟಾಕ್ ವೇರಿಯಬಲ್ಸ್ (Stock Variables): ಇವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಮಾಣಗಳಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಟ್ಟು ಆಸ್ತಿಗಳು, ಬಾಕಿಯಿರುವ ಸಾಲ.
- ಫ್ಲೋ ವೇರಿಯಬಲ್ಸ್ (Flow Variables): ಇವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಪರಿಮಾಣಗಳಾಗಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಾಯ, ಸರ್ಕಾರದ ವೆಚ್ಚ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ ಲೆಖಾಕಾರನಿಕೆ (National Income Accounting)
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ ಲೆಖಾಕಾರನಿಕೆ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಒಟ್ಟಾರೆ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಬಳಸುವ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು (Important Concepts)
ಪರಿಕಲ್ಪನೆ (Concept) | ಅರ್ಥ (Meaning) |
---|---|
GNP (ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ) | ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಪರಿಮಾಣ. |
GDP (ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ) | ಒಬ್ಬ ದೇಶದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಗಡಿಗಳ ಒಳಗಿನ ಒಟ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೌಲ್ಯ. |
NNP (ನೀಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ) | GNP ನಿಂದ ಸ್ಥಿರ ಮೊತ್ತದ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಿದ ಉತ್ಪನ್ನ. |
NDP (ನೀಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ) | GDP ಯಿಂದ ಸ್ಥಿರ ಮೊತ್ತದ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಿದ ಉತ್ಪನ್ನ. |
NI (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ) | ಒಟ್ಟಾರೆ ಆದಾಯವು ದೇಶದ ಪೌರರು ಸಂಪಾದಿಸುವ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯ. |
PI (ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯ) | ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆದಾಯ. |
DPI (ನಿಧಿರಹಿತ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯ) | ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಬಾಕಿಯಿರುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯ. |
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ವಿಧಾನಗಳು (Methods of Estimating National Income)
- ವೆಚ್ಚ ವಿಧಾನ (Expenditure Method): ಒಟ್ಟು ಖರ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಅಳೆಯುವುದು.
- ಆದಾಯ ವಿಧಾನ (Income Method): ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದಿಸಲಾದ ಆದಾಯದ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕುವುದು.
- ಮೌಲ್ಯ ಸೇರ್ಪಡೆ ವಿಧಾನ (Value Added Method): ಎಲ್ಲಾ ಉತ್ಪಾದನಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕುವುದು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ ಲೆಖಾಕಾರನಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿರಬಹುದಾದ ತೊಂದರೆಗಳು (Difficulties in National Income Accounting)
- ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟ.
- ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲು ಸಮಸ್ಯೆ.
- ನಿಯಂತ್ರಣ ರಹಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ (ಅಪ್ಪಟ ಹಣದ ಬಳಕೆ) ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಕಷ್ಟ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ GDP ವೃದ್ದಿಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು (Trends in GDP in India)
ಭಾರತದಲ್ಲಿ GDP ದರವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳು, ಗ್ಲೋಬಲೈಸೇಶನ್, ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಬಲಿಷ್ಠತೆಯ ಕಾರಣ GDP ವೃದ್ಧಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
GNP ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟ (GNP and Quality of Life)
GNP ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಪರಿಸರದ ಸ್ಥಿತಿ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, GNP ಯು ಬಡಜನರ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ನೆಟ್ ಆರ್ಥಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಆದಾಯ (Net Economic Welfare and Green Income)
ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ, ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯ ನಾಶ, ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಶೋಷಣೆಯು ಆರ್ಥಿಕ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಆದಾಯ (Green Income) ಎಂಬುದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಪರಿಸರವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada (Chapter 2)
In this section, you’ll find notes from the 2nd chapter of the BA 2nd Semester Economics book in Kannada. This chapter (unit) covers
Classical and Keynesian Macroeconomics
- Classical Theory: Introduction to classical theory of employment.
- Basic Assumptions of the Classical School.
- Say’s law of Market.
- Determinants of Output, Employment, Savings, Investment, Wages, Prices, Interest Rate.
- Equilibrium Output and Employment.
- Implications of Classical Full-Employment Model.
- Critical Evaluation.
- Keynesian Macroeconomics:
- Aggregate Demand (AD) curve, Aggregate Supply (AS) curve.
- Sources of shift in AD and AS.
- Principle of effective demand.
- Keynesian theory of output, income and employment.
- Equilibrium Income and Output in Simple Two Sector Model, Three Sector & Four Sector Models.
- Keyes Psychological law of consumption.
- An Overview of Post Keynesian theories of consumption: absolute income, relative income, permanent income & life cycle hypothesis.
- Multiplier and Accelerator Analysis.
- Marginal Efficiency of Capital.
- Relevance and Critique of Keynesian Macroeconomics.
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ (Classical and Keynesian Macroeconomics)
1. ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಉದ್ಯೋಗ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪರಿಚಯ (Introduction to Classical Theory of Employment)
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತವು 18ನೇ ಮತ್ತು 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದ ಪ್ರಮುಖ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಆರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಅಡಮ್ ಸ್ಮಿತ್ (Adam Smith), ಡೇವಿಡ್ ರಿಕಾರ್ಡೋ (David Ricardo), ಥಾಮಸ್ ಮಲ್ಥಸ್ (Thomas Malthus) ಮತ್ತು ಜೆ.ಬಿ. ಸೆಯ್ (J.B. Say) ಮುಂತಾದವರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ತಾನೇ ಸಮತೋಲನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸಮತೋಲನ ತಾನೇ ಸಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- ಸ್ವಾಯತ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ತಂತ್ರ (Laissez-Faire Economy): ಸರಕಾರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವಿಲ್ಲದೆ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನಡೀತವೆ.
- ಪೂರ್ಣ ಉದ್ಯೋಗ (Full Employment): ಉಳಿತಾಯವು ಹೂಡಿಕೆಗಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ನಿರುದ್ಯೋಗ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಪೇಸಿವ್ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ: ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಕೂಲಿ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳ ಲವಚಲಿತತೆ: ಕೂಲಿ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳು ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ.
2. ಸೆಯ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನಿಯಮ (Say’s Law of Market)
ಸೆಯ್ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ, “ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಬೇರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆದಾಯವಾಗುತ್ತದೆ,” ಅಂದರೆ ಒಟ್ಟು ಪೂರೈಕೆ ಸ್ವತಃ ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಇಲ್ಲ.
ಸೆಯ್ ನಿಯಮದ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು:
- ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆದಾಯ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಉಳಿತಾಯವು ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ.
- ನಿರುದ್ಯೋಗವು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ.
3. ಸಮತೋಲನ ಹಂತ (Equilibrium Level of Output and Employment)
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವು ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆಯ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ತಲುಪಬಹುದು. ಒಂದು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪತ್ತುಗಳು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ.
ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು:
- ನಿರುದ್ಯೋಗ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಉಳಿತಾಯ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ತಂತ್ರ ಸ್ವಯಂ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ.
4. ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ (Keynesian Macroeconomics)
ಜಾನ್ ಮೆನಾರ್ಡ್ ಕೇನ್ಸ್ (J.M. Keynes) ಅವರು 1936ರಲ್ಲಿ “The General Theory of Employment, Interest and Money” ಗ್ರಂಥವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ತಂತ್ರ ಸ್ವಯಂ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು:
- ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರುದ್ಯೋಗ ವಾಸ್ತವ.
- ಸರ್ಕಾರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಅಗತ್ಯ.
- ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಯ ಮಟ್ಟ ನಿರ್ಧಾರಕ.
5. ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ಪೂರೈಕೆ (Aggregate Demand and Aggregate Supply)
ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆ (AD) ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ಪೂರೈಕೆ (AS) ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ.
AD-AS ಅಂಶಗಳು:
- ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಉದ್ಯೋಗದ ಮಟ್ಟವೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸರ್ಕಾರದ ವೆಚ್ಚ ಸಮತೋಲನ ತಲುಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
6. ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ಉದ್ಯೋಗ ಸಿದ್ಧಾಂತ
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪ್ರಕಾರ, ಅಸಮರ್ಪಕ ಬೇಡಿಕೆಯು ನಿರುದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.
ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು:
- ಸರ್ಕಾರದ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆ ಅಗತ್ಯ.
- ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ನೀತಿ ಅಗತ್ಯ.
7. ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ಖರ್ಚು ತತ್ವ (Keynesian Expenditure Theory)
ಗ್ರಾಹಕ ವೆಚ್ಚ, ಹೂಡಿಕೆ ವೆಚ್ಚ, ಸರ್ಕಾರದ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ರಫ್ತು-ಆಮದು ಅಂಶಗಳು ಒಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ.
8. ಹೋಲಿಕೆ (Comparison of Classical and Keynesian Economics)
ಅಂಶ | ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ | ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ |
---|---|---|
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಮತೋಲನ | ಸ್ವತಃ ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ | ಸರ್ಕಾರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಅಗತ್ಯ |
ಉದ್ಯೋಗ | ಪೂರ್ಣ ಉದ್ಯೋಗ | ಅಸಮರ್ಪಕ ಬೇಡಿಕೆ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ |
ಸರ್ಕಾರದ ಪಾತ್ರ | ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ | ನೇರ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಅಗತ್ಯ |
ಸಾರಾಂಶ
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ, ಸರಿಯಾದ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸಲು ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಯು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada (Chapter 3)
In this section, you’ll find notes from the 3rd chapter of the BA 2nd Semester Economics book in Kannada. This chapter (unit) covers
Money, Interest and Monetary Policy
- Meaning and nature of money.
- Primary and secondary functions of money.
- Quantity Theory of Money – Cambridge version.
- Classical theory of interest rate.
- Loanable Fund Theory and Keynesian Theory of Liquidity Preference and interest rate.
- Liquidity Trap.
- Credit Creation and Money Multiplier.
- Determination of money supply and demand.
- Tools of monetary policy.
ಹಣ, ವ್ಯಾಜಿ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಾಸ್ತಿಯ ನೀತಿ (Money, Interest and Monetary Policy)
1. ಹಣದ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಸ್ವಭಾವ (Meaning and Nature of Money)
ಹಣವು ಆರ್ಥಿಕ ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿ ವಿನಿಮಯ ಮಾಧ್ಯಮದಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಘಟಕವಾಗಿದೆ. ಮಾನವ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಹಣದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕಚ್ಚು ವಸ್ತು ವಿನಿಮಯ (Barter System) ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ನೋಟು ಆಧಾರಿತ ಹಣವ್ಯವಸ್ಥೆ.
ಹಣದ ಮುಖ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು:
- ಸಾಧಾರಣ ಸ್ವೀಕೃತಿ (General Acceptability)
- ಒಳಸಹಜ ಮೌಲ್ಯ (Intrinsic Value)
- ಭಾಗಪಾಲು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಗುಣ (Divisibility)
- ಸ್ಥಿರತೆ (Stability)
- ಹೆಗ್ಗುಲಿಯಿಲ್ಲದ ಸ್ವರೂಪ (Portability)
2. ಹಣದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು (Primary and Secondary Functions of Money)
ಹಣವು ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಹಣದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ (Primary) ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯಿಕ (Secondary) ಎಂದು ವಿಭಾಗಿಸಬಹುದು.
(ಅ) ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು:
- ವಿನಿಮಯ ಮಾಧ್ಯಮ (Medium of Exchange): ಹಣವು ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮೌಲ್ಯ ಮಾನದಂಡ (Measure of Value): ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲು ಹಣವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.
(ಆ) ದ್ವಿತೀಯಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು:
- ಮೌಲ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಮಾಧ್ಯಮ (Store of Value): ಹಣವನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಳಕೆಗೆ ಉಳಿಸಬಹುದು.
- ಪಾವತಿ ಪ್ರಮಾಣ (Standard of Deferred Payment): ಉದ್ದೇಶಿತ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಹಣದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ.
3. ಹಣದ ಪ್ರಮಾಣ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Quantity Theory of Money) – ಕ್ಯಾಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಆವೃತ್ತಿ
ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಹಣದ ಪ್ರಮಾಣವು ಬೆಲೆ ಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕ್ಯಾಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಆವೃತ್ತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಜನರು ತಮ್ಮ ಆದಾಯದ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಭಾಗವನ್ನು ಹಣ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಮುಖ್ಯ ಸಮೀಕರಣ:
ಹಣದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೀಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ: M = kPY
- M = ಹಣದ ಪ್ರಮಾಣ
- k = ಹಣವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಮಾಣ
- P = ಬೆಲೆ ಮಟ್ಟ
- Y = ಒಟ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆ ಅಥವಾ ಆದಾಯ
4. ವ್ಯಾಜಿ ದರ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು (Theories of Interest Rate)
(ಅ) ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Classical Theory of Interest)
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪ್ರಕಾರ, ವ್ಯಾಜಿ ದರವು ಉಳಿತಾಯ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ನಡುವಿನ ಸಮತೋಲನದ ಫಲಿತಾಂಶ.
(ಆ) ಸಾಲಾತುಂಡು ನಿಧಿ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Loanable Funds Theory)
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ, ವ್ಯಾಜಿ ದರವು ಸಾಲಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ನಿಧಿ ಮತ್ತು ಸಾಲದ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಅವಲಂಬಿತ.
(ಇ) ಕೇನ್ಸಿಯನ್ ದ್ರವ್ಯಪ್ರೀತಿ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Keynesian Liquidity Preference Theory)
ಕೇನ್ಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ಜನರು ಹಣವನ್ನು ಮೂರು ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ:
- ವ್ಯವಹಾರೋದ್ದೇಶ (Transaction Motive)
- ಪದವಿ ಉದ್ದೇಶ (Precautionary Motive)
- ಕಲ್ಪನೆ ಉದ್ದೇಶ (Speculative Motive)
5. ದ್ರವ್ಯ ಉಣಿಕೆ (Liquidity Trap)
ಕೇನ್ಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಜಿ ದರವು ಶೂನ್ಯಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುವಾಗ, ಹಣದ ನೀತಿ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು Liquidity Trap ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
6. ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಹಣದ ಗುಣೋತ್ತರ ಗుణಿತಾಂಶ (Credit Creation and Money Multiplier)
ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಲವಾಗಿ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಹಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ.
ಹಣದ ಗುಣೋತ್ತರ ಗಿಣಿತಾಂಶ (Money Multiplier):
ಹಣದ ಗುಣೋತ್ತರ ಗಿಣಿತಾಂಶವು ಈ ಸಮೀಕರಣದಿಂದ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಬಹುದು:
Money Multiplier = 1 / Cash Reserve Ratio (CRR)
7. ಹಣದ ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ಬೇಡಿಕೆ ನಿರ್ಧಾರ (Determination of Money Supply and Demand)
ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ನೀತಿ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಾಲ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತ.
8. ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ಉಪಕರಣಗಳು (Tools of Monetary Policy)
ಮೌಲ್ಯಾಸ್ತಿಯ ನೀತಿ ಮೂಲಕ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುಖ್ಯ ಉಪಕರಣಗಳು:
- ಬೇಸಿಕ್ ಬಡ್ಡಿ ದರ (Bank Rate): ಇದನ್ನು ಏರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು.
- ನಗದು ಮೀಸಲು ಅನುಪಾತ (Cash Reserve Ratio – CRR): ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಶೇ. 4 ರಿಂದ 5% ನಗದು ಮೀಸಲು ಇಡಬೇಕು.
- Statutory Liquidity Ratio (SLR): ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ಬಾಂಡ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕು.
- ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕ್ರಿಯೆ (Open Market Operations): ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಂಡ್ಗಳ ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಖರೀದಿ.
ಸಾರಾಂಶ
ಹಣ, ವ್ಯಾಜಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ. ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು.
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada (Chapter 4)
In this section, you’ll find notes from the 4th chapter of the BA 2nd Semester Economics book in Kannada. This chapter (unit) covers
IS-LM Analysis and Aggregate Demand
- Goods market and money market.
- Graphical derivations of the Hicks-Hanson model (IS and LM functions).
- Properties of IS-LM curves.
- Factors affecting the position and slope of IS-LM curves.
- Determination of equilibrium income and interest rates.
- Studying the impact of fiscal and monetary policies using IS-LM framework.
- Macro policy in a global setting and developing countries.
IS-LM ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೇಡಿಕೆ (IS-LM Analysis and Aggregate Demand)
1. ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (Goods Market and Money Market)
ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸಮತೋಲನವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಜಿ ದರವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಪೂರೈಕೆಯ ಮೇಲೆ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ხოლო ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಣದ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆಯ ನಿರ್ಧಾರ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ.
2. ಹಿಕ್ಸ್-ಹಾನ್ಸನ್ ಮಾದರಿಯ (Hicks-Hansen Model) IS ಮತ್ತು LM ಕಾರ್ಯಗಳು (Graphical Derivations of IS and LM Functions)
IS-LM ಮಾದರಿಯನ್ನು ಹಿಕ್ಸ್-ಹಾನ್ಸನ್ ಮಾದರಿಯಂತೆ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.
IS ವಕ್ರ ರೇಖೆ (IS Curve):
- ಇದು ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (Goods Market) ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ನಿಮ್ನ ವ್ಯಾಜಿ ದರವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- IS ವಕ್ರವು ಋಣಾತ್ಮಕ ನಿಷ್ಠಿತವಾಗಿದೆ (downward sloping).
LM ವಕ್ರ ರೇಖೆ (LM Curve):
- ಇದು ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (Money Market) ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ವ್ಯಾಜಿ ದರ ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆ ಹಣದ ಬೇಡಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
- LM ವಕ್ರವು ಧನಾತ್ಮಕ ನಿಷ್ಠಿತವಾಗಿದೆ (upward sloping).
3. IS-LM ವಕ್ರ ರೇಖೆಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು (Properties of IS-LM Curves)
IS ಮತ್ತು LM ವಕ್ರ ರೇಖೆಗಳು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುವುದಾಗಿ, ಅವುಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
IS ವಕ್ರ:
- ಇದು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿದೆ.
LM ವಕ್ರ:
- ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
- ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
4. IS-LM ವಕ್ರ ರೇಖೆಗಳ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ಅಂಶಗಳು (Factors Affecting the Position and Slope of IS-LM Curves)
IS ಮತ್ತು LM ವಕ್ರ ರೇಖೆಗಳ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹಲವಾರು ಆರ್ಥಿಕ ಅಂಶಗಳು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ:
IS ವಕ್ರದ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು:
- ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೇಡಿಕೆ
- ಹೂಡಿಕೆ ದರ
- ಸರಕಾರಿ ವೆಚ್ಚ
LM ವಕ್ರದ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು:
- ಹಣದ ಪೂರೈಕೆ
- ನಗದು ಮೀಸಲು ಅನುಪಾತ (CRR)
- ವ್ಯಾಜಿ ದರದ ಬದಲಾವಣೆ
5. ಸಮತೋಲನ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಜಿ ದರ ನಿರ್ಧಾರ (Determination of Equilibrium Income and Interest Rates)
IS ಮತ್ತು LM ವಕ್ರಗಳು ಸಮಾನಾಗುವ ಬಿಂದುವೇ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮತೋಲನ. ಈ ಬಿಂದು ನಿರ್ಧಾರವಾಗಲು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಿವೆ:
- ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಉಳಿತಾಯ ಸಮತೋಲನ
- ಹಣದ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆ ಸಮತೋಲನ
- ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸಮತೋಲನ
6. IS-LM ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಹಣ ನಿತಿಗಳ ಪರಿಣಾಮ (Studying the Impact of Fiscal and Monetary Policies Using IS-LM Framework)
IS-LM ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ (Fiscal Policy) ಮತ್ತು ಹಣ ನೀತಿ (Monetary Policy) ಹೇಗೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬಹುದು.
ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ (Fiscal Policy) ಮತ್ತು IS ವಕ್ರ:
- ಸರಕಾರದ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ IS ವಕ್ರ ಬಲಕ್ಕೆ ಸರಿಯುತ್ತದೆ.
- ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವ್ಯಾಜಿ ದರ ಕೂಡ ಏರಬಹುದು.
ಹಣ ನೀತಿ (Monetary Policy) ಮತ್ತು LM ವಕ್ರ:
- ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರೆ LM ವಕ್ರ ಬಲಕ್ಕೆ ಸರಿಯುತ್ತದೆ.
- ವ್ಯಾಜಿ ದರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು.
7. ಜಾಗತಿಕ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿ (Macro Policy in a Global Setting and Developing Countries)
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಥದಲ್ಲಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ IS-LM ಮಾದರಿಯ ಅನ್ವಯಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸೀಮಿತತೆಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ IS-LM ಮಾದರಿಯ ಅನ್ವಯಿಕತೆ:
- ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬಹುಪಾಲು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಇರುವುದು.
- ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಕಡಿಮೆ.
- ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನಿಗದಿತ.
ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಭಾವ:
- ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಂಡವಾಳ ಪ್ರವಾಹ IS-LM ವಕ್ರದ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ನಿಲುಕಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.
ಸಾರಾಂಶ
IS-LM ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ ಮತ್ತು ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸರಕು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (IS) ಮತ್ತು ಹಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (LM) ಜೋಡಣೆಯಿಂದ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮತೋಲನ ನಿರ್ಧಾರವಾಗುತ್ತದೆ.
BA 2nd Semester Economics Notes in Kannada (Chapter 5)
In this section, you’ll find notes from the 5th chapter of the BA 2nd Semester Economics book in Kannada. This chapter (unit) covers
Inflation and Trade Cycle
- Inflation: meaning, demand and supply side factors, natural rate theory.
- Monetary policy – output and inflation (monetarist view).
- Phillips curve: short run and long run.
- Trade Cycle: Nature and characteristics.
- Hawtrey’s monetary theory.
- Hayek’s over-investment theory.
- Keynes’ view on trade cycle.
- Control of trade cycles.
ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರ (Inflation and Trade Cycle)
1. ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣದ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಕಾರಣಗಳು (Meaning and Causes of Inflation)
ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣವೆಂದರೆ ಸರಾಸರಿ ಬೆಲೆಮಟ್ಟದ ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ನಿರಂತರ ಏರಿಕೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣ:
- ಬೆಲೆ ಬೇಡಿಕೆಯ ಅಂಶಗಳು (Demand-Pull Factors): ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೇಡಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಳ, ಸರಕಾರದ ವೆಚ್ಚ, ಹೂಡಿಕೆ, ರಫ್ತು, ಮುಂಗಡ ಖರೀದಿಗಳು.
- ಪೂರೈಕೆ ಅಂಗೀಕಾರ ಅಂಶಗಳು (Cost-Push Factors): ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚ ಏರಿಕೆ, ಕೂಲಿ ಏರಿಕೆ, ಅಸಾಧಾರಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು.
- ನೈಸರ್ಗಿಕ ದರ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Natural Rate Theory): ಅಲ್ಪಾವಧಿಯಲ್ಲಿನ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿನ ಉದ್ಯೋಗ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತೆ.
2. ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ – ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣ (Monetary Policy – Output and Inflation)
ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯು ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಮೊನೆಟರಿಸ್ಟ್ ನೋಟ (Monetarist View):
- ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಳವೇ ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣದ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ.
- ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಮೂಲಕ ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು.
3. ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ವಕ್ರ (Phillips Curve): ಕೀಳಾವಧಿ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿ (Short-Run and Long-Run Phillips Curve)
ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ವಕ್ರವು ನಿರುದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣದ ನಡುವೆ ಇರುವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೀಳಾವಧಿಯ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ವಕ್ರ:
- ನಿರುದ್ಯೋಗ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು ತಕ್ಷಣ ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ.
ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ವಕ್ರ:
- ನೈಸರ್ಗಿಕ ನಿರುದ್ಯೋಗದ ದರ (Natural Rate of Unemployment) ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.
- ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣದ ನಿಯಂತ್ರಣ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
4. ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರದ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣಗಳು (Nature and Characteristics of Trade Cycle)
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರವು ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಆಯಾ ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಕುಸಿತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರದ ಹಂತಗಳು:
- ಸೊಂಪು (Boom): ಹೂಡಿಕೆ, ಉದ್ಯೋಗ, ಉತ್ಪಾದನೆ ಏರಿಕೆ.
- ಶ್ರೇಣಿಕ (Recession): ಬೇಡಿಕೆ ಕುಸಿತ, ಹೂಡಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು.
- ಕುಸಿತ (Depression): ನಿರುದ್ಯೋಗ ಹೆಚ್ಚಳ, ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕುಸಿತ.
- ಪುನಶ್ಚೇತನ (Recovery): ಉಳಿತಾಯ, ಹೂಡಿಕೆ, ಬೇಡಿಕೆಯ ಪುನಶ್ಚೇತನ.
5. ಹಾಟ್ರೇಯ್ನ ಹಣಕಾಸು ಸಿದ್ಧಾಂತ (Hawtrey’s Monetary Theory)
ಹಾಟ್ರೇಯ್ ಪ್ರಕಾರ, ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರದ ಮೂಲ ಕಾರಣವೇ ಹಣದ ಪೂರೈಕೆ ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಾಲ ನೀತಿಗಳಾಗಿವೆ.
- ಹಣಕಾಸು ವಿಸ್ತರಣೆಯು ವಹಿವಾಟನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
- ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಾಲ ನೀಡುವ ಹಾರಾಟವು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.
6. ಹಯೆಕ್ನ ಅತಿಹೂಡಿಕೆ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Hayek’s Over-Investment Theory)
ಹಯೆಕ್ ಪ್ರಕಾರ, ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಉಳಿತಾಯದ ಅಸಮಾನತೆಯು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.
- ಅತಿಹೂಡಿಕೆಯು ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
- ಅನೇಕ ಹೂಡಿಕೆ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ಗಳು ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ.
7. ಕೀನ್ಸ್ನ ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ (Keynes’ View on Trade Cycle)
ಕೀನ್ಸ್ ಪ್ರಕಾರ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೇಡಿಕೆಯ ಅಸ್ಥಿರತೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.
- ಸರಕಾರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು.
- ನಾಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಗಳು ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.
8. ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರದ ನಿಯಂತ್ರಣ (Control of Trade Cycles)
ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರದ ಅಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ವಿವಿಧ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬಹುದು.
ಪ್ರಮುಖ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು:
- ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ: ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು.
- ಹಣ ನೀತಿ: ಸಾಲದ ದರಗಳನ್ನು ಸರಿಹೊಂದಿಸುವುದು.
- ಬೇಡಿಕೆ ನಿರ್ವಹಣೆ: ಖರ್ಚು, ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು.
ಸಾರಾಂಶ
ಮುದ್ರಾಪ್ರಸರಣ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಸ್ಥಿರತೆಗಳು. ಸರಿಯಾದ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಹಣ ನೀತಿಯ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ವ್ಯಾಪಾರ ಚಕ್ರವು ವಿಭಿನ್ನ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮುಖ್ಯವಾಗಿವೆ.
thanks!
Leave a Reply